Útlendingakunngerðin fyri Føroyar er broytt soleiðis, at krav verður nú sett til inntøkuna hjá útlendingum við vinnuligum uppihaldsloyvi, sum ynskja at fáa familjuna við sær til landið.

Tað hevur víst seg, at fleiri útlendskar familjur, sum eru komnar til Føroya seinastu árini sum samfylgjandi familja, hava havt trupult við at fáa endarnar at røkka saman. Tá hesar familjur samstundis hava havt avmarkaðan rætt til almannaveitingar, gerst støðan uppaftur truplari.

Ítøkiliga merkir broytingin í kunngerðini, at eitt minstakrav verður sett til inntøkuna, meðan tey eru í Føroyum.

“Tá ið vit loyva fólki at koma til Føroya í vinnuligum ørindum eru vit noydd at tryggja okkum, at tey eisini klára seg og trívast í landinum, og at ikki fleiri familjur enda í fátækraváða,” sigur Bjarni Kárason Petersen, landsstýrismaður í lógarmálum.

Tað er danska Útlendinga- og integratiónsmálaráðið sum hevur framt kunngerðarbroytingina eftir áheitan frá Løgmálaráðnum.

Snarskipanin varð sett í verk á heysti 2021, og føroyskir arbeiðsgevarar hava síðani kunnað útvegað sær arbeiðsmegi kring allan heimin. Sama tíðarskeiðið er talið á útlendingum, ið koma til landið sum samfylgjandi familja, meira enn tvífaldað. Í 2021, sama ár sum snarskipanin varð sett í verk, komu tað sostatt 48 útlendingar til Føroya sum samfylgjandi familja. Í 2022 var talið 118 – av hesum vóru 78 børn.

Les kunngerðina HER.

Løgmálaráðið

​Roknskaparúrslitini hilnaðust sum heild væl fyrra hálvárið 2023. Úrslitið eftir skatt gjørdist 4,6 mió. kr. samanborið við 3,6 mió. kr. sama tíðarskeið í fjør.

Við eini sunnari javnvág millum inntøkur og útreiðslur, samstundis sum felagið hevur havt ein støðugan vøkstur av nýggjum kundum, hevur gongdin ársins fyrstu seks mánaðir verið góð. Skaðaútreiðslurnar hava tó verið á einum støði, sum er eitt sindur hægri, enn væntað varð við ársbyrjan.

Hækkaðar skaðaútreiðslur
Skaðaendurgjøldini hjá Trygd vóru 51,2 mió. kr. samanborið við 47,3 mió. kr. sama tíðarskeið í fjør. Lutfalsligu høgu skaðaútreiðslurnar hjá felagnum standast í høvuðsheitum av tí illveðrinum, sum var í februarmánað í ár. Illveðrið elvdi til fleiri skaðar kring alt landið. Umframt stormskaðarnar hevur høga inflatiónin eisini havt við sær, at tað, eins og alt annð, er vorðið dýrari at gera skaðar aftur, og hetta er eisini ein orsøk til hækkandi útreiðslur.

Avlop á íløguvirkseminum
Hóast yvirskipaða búskapargongdin í heiminum enn er merkt av høgari inflatión, hækkandi rentum og geopolitiskari óvissu, so hava virðisbrævamarknaðirnir sum heild klárað seg betri í 2023 samanborið við 2022. Hetta hevur eisini sett sín dám á roknskaparúrslitini fyri ársins fyrstu seks mánaðir. Higartil í ár hevur felagið havt eitt avlop av sínum íløguvirksemi á 0,4 mió. kr. samanborið við eitt hall á 4,3 mió. kr. sama tíðarskeið í fjør.

Stjóraskifti í Trygd
Í farnu viku byrjaði Anna Mohr Holm sum stjóri hjá Trygd. Hon avloysti Brian Smedemark, ið hevur verið stjóri síðani í 2018, og sum er byrjaður í nýggjum starvi sum rakstrarstjóri í BankNordik. Anna Mohr Holm er útbúgvin løgfrøðingur og hevur drúgvar royndir úr føroyska tryggingarheiminum.

”Hálvársroknskapartølini hjá Trygd bera boð um eina sterka og kappingarføra fyritøku. Ársins fyrstu seks mánaðir hava, eins og 2022, verið merktir av búskaparligari óvissu í heiminum, og harafturat hava vit havt ein vetur við illveðri, sum hevur ávirkað okkara skaðaútreiðslur. Men hóast hesar avbjóðingar, so eru úrslitini góð, og eg fegnist um, at eg sleppi at vera ein partur av Trygd, ið bæði er ein væl rikin fyritøka, og sum samstundis eisini kann bjóða øllum føroyingum trygd til kappingarførar prísir”, sigur Anna Mohr Holm, stjóri.

Roknskapurin í stuttum
- Hálvársúrslitið fyri skatt gjørdist 5,6 mió. kr. samanborið við 4,4 mió. kr. sama tíðarskeið í 2022.

- Úrslitið eftir skatt var eitt avlop á 4,6 mió. kr. samanborið við 3,6 mió. kr. sama tíðarskeið í fjør.

- Bruttoinntøkurnar frá tryggingargjøldum hækkaðu við 8,6 mió. kr. fyrra hálvár 2023 og vóru tilsamans 103,7 mió. kr.

- Skaðaútreiðslurnar vóru tilsamans 51,2 mió. kr. samanborið við 47,3 mió. kr. sama tíðarskeið í fjør.

- Endurgjaldsburturleggingarnar fyri egna rokning vóru 65,9 mió. kr.  samanborið við 57,1 mió. kr. fyrra hálvár í fjør.

- Skaðaprosentparturin hækkaði úr 63,5% upp í 65,3%.

Les meira í frágreiðingini her.

Trygd

​Mánadagin 28. august var móttøka á Sendistovu Føroya í Reykjavík í samband við at sendifólkaskifti fór fram. Frá 1. september verður Hanna í Horni sendikvinna, meðan Halla Nolsøe Poulsen takkar fyri seg fyri at taka við sum stjóri í NORA. Fitt av fólki høvdu leitað sær inn á gólvið, harímillum altingslimir, ráðharrar, sendifólk og vinir hjá sendistovuni.

Uttanríkis- og vinnumálaráðið

​Dennis Holm, landsstýrismaður, hevur gjørt av ikki at leingja undantakið, sum loyvir føroyskum skipum at landa allan makrel uttanlands.

Stutt fyri ólavsøku var ein broyting gjørd í kunngerð nr. 170 frá 30. desember 2019 um landing í Føroyum soleiðis, at til og við 31. august 2023 varð undantak givið frá lógarkravinum um, at øll veiða av makreli, undantikin 15%, skal landast í Føroyum.

Orsøkin var, at frystivirkini fyrr í summar fyribils góvust við at taka ímóti makreli, og tí kundu skipini bert landa til fiskamjølsvirki. Hetta elvdi til, at skipini komu at liggja og bíða eftir at sleppa framat at landa. Sostatt vóru møguleikarnir at fiska makrel darvaðir av vantandi móttøkuorku á landi.

Upplýst er Fiskivinnu- og samferðslumálaráðnum, at nú eru frystivirkini aftur farin at taka ímóti makreli. Grundað á hesa støðu er ikki grundarlag fyri framhaldandi at gera frávik frá galdandi áseting um, at allur fiskur skal landast í Føroyum.

Endamálið við at krevja, at øll veiða, undantikin 15%, skal landast og avreiðast um føroyskan bryggjukant er at tryggja, at sum mest av fiski kemur upp á land í Føroyum, og á tann hátt skapar virksemi og arbeiðspláss á landi í Føroyum, og at geva virkjum á landi í Føroyum betri atgongd til rávøru.

Fiskivinnu- og samferðslumálaráðið

​Áhugavert at hoyra stjóran í Visit Faroe Islands vera so uppgevandi og avgjørda og siga: 

“at uttan at málið um gongd í haga verður loyst, so skal man ikki halda fram við at marknaðarføra Føroyar sum ferðamál”. 

Vildi mett, at tað er høvuðsuppgávan hjá Visit Faroe Islands at hjálpa til við tí sum kann betrast innan galdandi lóggávu heldur enn allatíðina at fílast inná galdandi lóggávu. 

Galdandi lóggáva sigur, at tað er loyvi at ganga eftir gomlu gøtunum millum bygdir. Onnur gongd bert í samráð við tey sum vara av jørðini. 

Hetta mátti ikki verið so ómetaliga ringt at marknaðarført. Givið so, nevnd, stjórn og starvsfólk í ferðavinnuni kunnu halda at tað hevði verið betri um galdandi lóggáva var strikað. Inntil hon er broytt er núverandi lóggáva galdandi. 

Ferðafólkini koma til Føroyar fyri at uppliva okkara vøkru nátturðu og ríka fuglalív. Tí undrar tað almikið, at stjórin í Visit Faroe Islands og fleiri við henni, enntá løgtings- og landsstýrisfólk aftur og aftur føra fram, at einki gjald má takast uttan at veita eina tænastu. Td ein matpakka ella ein ferðaleiðara. 

Royndirnar kring landið, har gjald verður tikið, vísa at meginparturin, ja kanska omanfyri 90% av teimum ferðandi hvørki eftirspyrja matpakka ella ferðaleiðara. Tey vilja sleppa at ganga sum tey vilja, har tey vilja og tá tey vilja. 

Hóast hetta et teirra ynski, so skilja tey ómetaliga væl, at hetta ikki er serliga skilagott fyri okkara nátturðu, okkara djóra- og fuglalív og fyri bygdarfólki kring landi. Tey skilja burðardygga tilgongd, tey eru kanska hørm um at tey ikki sleppa fyri einki og kanska ósamd í avmarkingunum, men tey góðtaka treytirnar. Summi eru óiva ónøgd, men leggja tey nógv eftir seg? Ivasamt!!

Sjálvsagt skulu treytirnar verða kendar og broytingar lýsast í góðari tíð. Lukkutíð gongur tað rætta vegin, men pláss er fyri enn betri kunning vm. Her hevði verið gott við hjálp frá Visit Faroe Islands 🙏

Tómar hotelsengur og færri ferðafólk skyldast neyvan bara “óskilið” vegna gongd í haga. Høg inflatión, væntandi búskaparlig framgongd, prísvøkstur og hækkandi rentustøði og ongin Michelin matstova í Føroyum man óivað hava sína stóru ávirkan eisini.

Tí eitt sindur hugstoytt, at stjórin í Visit Faroe Islands mælir til at høvuðsvirksemi hjá Visit Faroe Islands - at marknaðarføra Føroyar sum ferðavinnuland - verður tikið av skránni vegna óskil skapt av festibóndum og óðalsfólki kring Føroya Land.

Hiking in the Faroe Islands

Skráin fyri ráðstevnuna um virðisvøkstur í fiskivinnuni er nú tøk og møguleiki er fyri tilmelding.

Meira kunning um skrá og tilmelding sæst her.

Fiskivinnu- og samferðslumálaráðið

TONIK verður aftur 3. mai 2024

Fríggjadagin 12. mai var heimsins fyrsta TONIK-ráðstevna. Kveikjandi íverksetaratiltakið, sum sameinir list og kt.

Lagið á luttakarunum var avbera gott, og tað var beinanvegin greitt, at hetta er eitt tiltak, sum eigur at verða endurtikið. Frøin var tí stór, tá ið fyriskipararnir seinnapartin boðaðu frá, at TONIK verður aftur 3. mai 2024.

Høgni Hoydal, landsstýrismaður, setti dagin. Í røðu síni legði hann stóran dent á, hvussu TONIK sameinir list og tøkni við leikandi kørmum, sum eggja til at skapa nýggj sambond og at síggja nýggjar møguleikar.

Í Føroyum ber sera væl til at sameina list og tøkni, hugvísind, náttúruvísind og íverksetan, tí okkara land er so fjøltáttað og kortini tætt og samanbundið. Tað er eisini tí, at vit í Føroyum so lættliga kunnu menna allar hugsandi kt-loysnir til okkum sjálvs og til allan heimin.

Aðrir røðarar søgdu frá, hvussu heimurin er broyttur, og at tað er vorðið alt vanligari, serliga í kt-fyritøkum, at starvsfólkini arbeiða og búgva ymsa staðni kring um í heiminum, og at tey ikki longur eru bundin at, hvar fyritøkan hevur skrivstovur.

Tí ber nú betur til enn nakrantíð áður at stovna fyritøku og at arbeiða í altjóða kt-vinnuni og vera búsitandi í Føroyum.

Í Føroyum eru eisini fleiri fyritøkur, sum menna kt-loysnir til altjóða marknaðin. Almennu talgildu loysnirnar, sum Talgildu Føroyar hava staðið fyri, og sum føroyskir veitarar hava ment, eru somuleiðis frálík avrik, sum vísa, hvat føroyska kt-vinnan megnar.

TONIK styrkir føroyska kt- og listaumhvørvið og vísir útheiminum, hvat rørir seg og hvat ber til í Føroyum. Føroysku loysnirnar hava uppiborið at vaksa út í heim, og TONIK kann gerast ein týðandi liður í hesum. Eg vil takka TONIK toyminum fyri frálíka tiltakið og góðu fyriskipanina, og fegnist um at kunna boða frá, at Export Faroe Islands eisini verður við á TONIK 3. mai 2023, sigur Høgni Hoydal at enda.

Uttanríkis- og vinnumálaráðið

Fríggjadagin vitjaði NASA astronauturin Drew Feustel í Tinganesi, har hann hitti Høgna Hoydal, landsstýrismann í uttanríkis og vinnumálum.

Á fundinum greiddi Drew Feustel frá starvinum sum astronautur og virkseminum hjá NASA. Hann hevur starvast sum astronautur hjá NASA í út við 25 ár, og hevur m.a. tikið lut á trimum rúmdarferðum, og verið úti í rúmdini tilsamans 226 samdøgur.

Við á fundinum var David Arge Klevang Pedersen, serfrøðingurin í rúmdartøkni á DTU Space. David hevur m.a. við til at menna myndatólið Perserverance Rover hjá NASA sum gjørdi rannsóknir á Mars. Uni Árting granskari hjá Jarðfeingi er limur í Mars 2020 Science Team (Perserverance) hjá NASA.

Skift var orð um hvussu Føroyar, føroyskt vinnulív og føroyskir granskarar kunnu veita vitan og tænastur til rúmdargransking- og virksemi.

Í samgonguskjalinum er ásett, at stimbrast skulu vinnur, ið krevja góðan KT-førleika, eitt nú rúmdartengd vinna og gransking.

Drew Feustel er í Føroyum sum partur av einum kunningartiltaki hjá Fróðskaparsetur Føroya um rúmdargransking.

Uttanríkis- og vinnumálaráðið

Løgtingið samtykti í dag einmælt at seta UNESCO-sáttmálan um verju og fremjan av mentanarligum margfeldi, sum varð samtyktur á aðalfundi í UNESCO 20. oktober 2005, í gildi fyri Føroyar.

Mentanarpolitisk stevnumið um at verja og fremja mentanarliga margfeldið hava stóran týdning fyri livikor og virksemi hjá lista- og mentanarøkinum sum heild, tað er tí at frøast um, at Føroyar taka undir við sáttmálanum, eins og flest øll lond í heiminum longu hava gjørt", sigur Sirið Stenberg, landsstýriskvinna í almanna- og mentamálum.
 Yvirskipaða endamálið við sáttmálanum er at tryggja londunum rættin at reka mentanarpolitikk í egnum landi, at verja mentanarliga margfeldið og ásanna týdningin, ið mentanarligt margfeldi hevur fyri grundleggjandi mannarættindi. Harafturat er endamálið at fremja mentanarligt samstarv tvørtur um landamørk og fremja samstarv og samhaldsfesti við menningarlond til gagns fyri alt heimssamfelagið.

 Sáttmálin staðfestir rættindi, skyldur og møguleikar hjá pørtunum og vísir á, at mentanarligt virksemi, vørur og tænastur bera í sær samleika, virði og týdning, ið eru bæði mentanarlig og búskaparlig, og at atlit má takast at báðum. 

 Tiltøk, ið sáttmálapartarnir fremja, kunnu millum annað fevna um lóggávu á mentanarøkinum, vinnu- og tænastufremjandi tiltøk, stuðulskipanir, ið fremja margfeldi, til listafólk, miðlar og íverkseting. Sáttmálapartarnir verða eggjaðir til at skapa góðar umstøður og at stuðla skapandi virkseminum hjá listafólkum, og víst verður í hesum sambandi serliga á kvinnur, minnilutar og upprunafólk.

 Sambært UNESCO eru mentanarligu og kreativu vinnurnar millum skjótast vaksandi sektorar í heiminum. Mentanarligi sektorurin svarar fyri 6,1 % av heimsbúskapinum, og 30 mió. fólk, serliga ung fólk, starvast innan økið. Víst verður eisini til heimsmálini, har mentanarligu og kreativu vinnurnar eru avgerandi fyri at røkka málunum um ein javnari alheims búskap.

Í dag hava 195 lond umframt ES tikið undir við UNESCO-sáttmálanum. Undirtøka fyri UNESCO-sáttmálanum er harafturat ein fortreyt fyri limaskapi í ES-samstarvsætlanini Creative Europe 2021-2027, ið veitir stuðul til listaligar og mentanarligar verkætlanir umframt verkætlanir innan kreativar vinnur. Tað var føroyska UNESCO-nevndin, sum upprunaliga heitti á landsstýrið um at fáa UNESCO-sáttmálan settan í gildi fyri fyri Føroyar.

Innihaldið í sáttmálanum er mentamál, men av tí at talan er um at Føroyar taka undir við einum altjóða sáttmála, heitti Sirið Stenberg, landsstýriskvinna í mentamálum, á Høgna Hoydal, landsstýrismann í uttanríkis- og vinnumálum, um at leggja uppskotið til samtyktar fyri Løgtingið.

Almanna- og mentamálaráðið

Hanna í Horni er tilnevnd sum sendikvinna Føroya til Íslands. Hon tekur við 1. septembur, tá ið hon avloysir Hallu Nolsøe Poulsen, ið hevur verið sendikvinna í Reykjavík síðani 2020.

Hanna í Horni er 48 ára gomul og doktari í International Relations frá Swansea University. Hon hevur starvast í Uttanríkistænastuni síðani 2008 og frammanundan starvaðist hon í tvey ár á Sendistovu Føroya í Brússel sum málsviðgeri og skrivari. Í sínum starvi í Uttanríkistænastuni hevur Hanna eitt nú arbeitt við viðurskiftum millum Føroyar og Ísland og umboðað Føroyar í Arktiska Ráðnum. Seinnu árini hevur Hanna umsitið menningarsamstarv og neyðhjálp umframt mannarættindasáttmálarnar, ið Føroyar eru fevndar av.

Uttanríkis- og vinnumálaráðið