Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur, løgtingskvinna, hevur sett Margit Stórá, landsstýriskvinnu í heilsumálum, skrivligan fyrispurning um Tesla MR-skannaran til Klaksvíkar Sjúkrahús.

Sum øllum kunnugt fekk Klaksvíkar Sjúkrahús eina stórfingna føðingardagsgávu á 125 ára føðingardegnum. Gávan var ein framkomin Tesla MR-skannari. Tað vóru umboð fyri gávugevarar, sum í apríl í ár (2023) vendu sær til stjóran á KS, við ynski um at lata sjúkrahúsinum eina peningagávu á 13 mió. kr. Hesin peningur skuldi nýtast til keyp av framkomna skannaranum.

26. maj boðaði landsstýriskvinnan frá, at hon ynskti at taka ímóti gávuni og takkaði gávugevarunum. Hon segði m.a., at gávan í stóran mun kundi verða við til at hækka góðskuna á kanningum. Skannarin fór eisini at gera tað møguligt at fremja nógvar kanningar í Føroyum, sum annars høvdu verið gjørdar uttanlands.

Síðani hevur tíverri ikki verið nógv at hoyrt um, hvussu tað gongur við at fáa Tesla MR-skannaran til Klaksvíkar Sjúkrahús. Hetta seinføri er ikki nøktandi, tá vit vita, at tað tekur 14 vikur frá tí, at skannarin verður bílagdur, til hann er á Klaksvíkar Sjúkrahúsi. Síðan tekur tað 7 vikur at seta skannaran upp.

Frá gevarunum er alt klárt, peningur og annað er alt komið uppá pláss. Men enn hoyrist onki um, at skannarin er ávegis. Tí hevði verið gott at fingið at vita frá landsstýriskvinnuni, hvussu tað gongur við at fáa stórfingnu gávuna til veruleika, so gávan kann koma teim sjúku til nyttu.

Ikki hugaligt hjá Klaksvíkar Sjúkrahúsi, gevarum og teimum, sum hava brúk fyri skannaranum at bíða og bíða í mánaðir. Okkara sjúku hava tørv á skjótari hjálp og gávugevarar og Klaksvíkar Sjúkrahús hava uppiborið ta virðing, at okkurt ítøkiligt hendir nú.

Tí hevur Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur, løgtingskvinna, setti landsstýrikvinnuni omanfyrinevndu spurningar:
1. Margit Stórá, landsstýriskvinna, hevur játtað, at hon vil taka ímóti stórfingnu føðingardagsgávuni, Tesla MR-skannaranum, til Klaksvíkar Sjúkrahús á 125 ára føðingardegnum hjá sjúkrahúsinum. Hvar liggur málið í løtuni?
2. Hvat er gjørt, síðani landsstýriskvinnan játtaði at taka ímóti gávuni?
3. Nær kunnu vit rokna við, at fyrsti sjúklingurin verður skannaður í nýggja komandi Tesla skannaranum í Klaksvík?
4. Verður Tesla MR-skannarin bestiltur í ár 2023?


Á Løgtingi, 30. august 2023
Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur

Mánadagin vitjaði landsstýrismaðurin í samferðslumálum, Dennis Holm, Fámjinstunnilin.

Ingi Olsen, økisleiðari hjá Landsverki, kunnaði um verkætlanina. Jarðfrøðiligu viðurskiftini eru sera avbjóðandi, og greitt varð frá, hvussu hesar verða loystar so hvørt, sum arbeiðið gongur fram á leið.

Fyri fámjiningar og onnur, sum vitja í vøkru bygdini vestantil í Suðuroynni, verður Fámjinstunnilin eitt risa framstig. Fámjin er ein av bygdunum í landinum, sum vetrarhálvuna javnan er avskorin orsakað av veðri, bæði vindi og kava. Fámjinstunnilin fer at lætta munandi um gerandisdagin í Fámjin, og ikki minst gera farleiðina til og úr bygdini tryggari, sigur Dennis Holm, landsstýrismaður.

Fámjinstunnilin er um 1.200 m langur og gongst sum ætlað, verður tunnilin skotin ígjøgnum í november mánaði. Sambært tíðarætlanini skal Fámjinstunnilin vera liðugur seint komandi summar.

Fiskivinnu- og samferðslumálaráðið

Á almennum tiltaki seinnapartin í dag varð nýggja heildarverkætlanin um harðskap í parlagi og nærsambondum 2023-2028 handað landsstýriskvinnuni í almanna- og mentamálum, Sirið Stenberg.

Talan er um 20 átøk í hesi heildarverkætlanini og byggjur arbeiðið víðari á bæði væleydnaðu royndirnar frá fyrru heildarverkætlanunum, á royndir, ið virksemið í Kvinnuhúsinum hevur ment innan harðskapsøkið í Føroyum, eins og á royndir frá arbeiði við harðskapi uttanlands.

Tiltøkini eru skipað undir fimm høvuðsøkir:
At upplýsa og fyribyrgja harðskapi
Átøk sum stuðul til harðskaparrakt
Átøk, ið venda sær til yrkisbólkar
Átøk at lætta um atgongdina til hjálp í sambandi við harðskapin
Átøk at stuðla undir vísindaligum kanningararbeiði innan harðskapsøkið
Hóast vit sum samfelag hava flutt okkum rætta vegin, so mugu tó vit ásanna, at tað framvegis er ein larmandi tøgnmentan kring harðskapin í parløgum og nærsambondum. Okkum tørvar at fáa skapt eitt mál fyri at kunna seta orð á harðskapin og soleiðis at fáa brotið tøgnina og lagt lunnar undir eina neyðuga hugburðsbroyting.

Lyklaorðið handan arbeiðið er menning. Menning av fakligari vitan innan harðskapin. Vit hava longu sett gongd á hetta arbeiðið. Starvsfólk í Kvinnuhúsinum hava við síni fakligu vitan gingið á odda. Teirra arbeiðsorka hevur tó ikki rokkið til at savna inn, menna og føroyska tilfar at brúka í vísindaligum kanningum, til upplýsing og kunning. Hetta verður tí eitt av fleiri neyðugum stigum fyri at basa harðskapi.

Til ber at taka heildarverkætlanina niður HER

Almanna- og mentamálaráðið

Til ber at søkja um stuðul til verkætlanir, sum snúgva seg um alternativar grønar orkumøguleikar.

Freistin at søkja er 1. oktobur 2023.

Endamálið við stuðlinum er at útvega vitan og royndir við atliti at alternativum grønum orkumøguleikum. Tí fáa kommunur, felagsskapir og privat feløg møguleikan at fremja verkætlanir saman við Orku á Umhvørvisstovuni og/ella Jarðfeingi.

Talan kann eitt nú vera um kanningar, skjalfesting og praktiskar royndir.

1,8 mió. kr. eru játtaðar til endamálið.

Reglugerðin liggur á heimasíðuni hjá Umhvørvismálaráðnum, sum umsitur játtanina.

Umsóknirnar skulu sendast til [email protected] í seinasta lagi 1. oktobur 2023.

Reglugerð Fyri Grøna Stuðulsjáttan (1)

​Umhvørvismálaráðið