Javnaðarflokkurin hevur í valskeiðnum havt trupult við at markera seg við realpolitikki.

Flokkurin hevur lagt á ting røð av uppskotum, sum flokkurin frammanundan hevur vitað, ikki bera á mál.

Úr rúgvuni kunnu nevnast: um at stytta arbeiðsvikuna, um almenna lønarskipan, útgjald úr grunnum, rættin til at arbeiða fulla tíð, broytingar í starvsmannalógini, bíligari matvøruprísir osfr..

Tað hevur sostatt ikki skortað við ynskjum hjá Javnaðarflokkinum at økja útreiðslurnar á fíggjarlógini.

Uppskotini hava tó ikki verið annað enn politiskt gluggapynt og fyri Javnaðarflokkin púrasta kostnaðarleys.

Nýskipan
Harafturímóti hevur samgongan framt eina røð av nýskipanum, har fiskivinnunýskipanin var tann fyrsta.

Hana ætlar Javnaðarflokkurin annars ikki at taka av aftur. Flokkurin hevur bert eina ynskið – at herða tilfeingisgjøldini.

Sama leistur á vinnupolitiska økinum. At taka hægri gjøld frá vinnuni at fíggja øktu økjandi útreiðslur landskassans.

Javnaðarflokkurin hevur einki boð uppá, hvussu sparast skal í almennu útreiðslunum. Eingin spyr hann heldur.

Samgongan hevur eisini framt eina røð av nýskipanum á almannaøkinum, og er almannamál uppraðfest munandi.

Harumframt hevur samgongan samtykt bústaðarpakka.

Har kundi Javnaðarflokkurin næstan taka undir við pakkanum.

Undanførslan var tó, at flokkurin ikki vildi taka undir við, at Bústaðir skuldi byggja bústaðir til fólk við serligum tørvi. “Hetta hoyrir heima á fíggjarlógini” bleiv sagt undir tingviðgerðini??

Samgongan hevur eisini uppraðfest sjúkrahúsverkið, sum undir seinastu samgongu var fullkomuliga afturúrsiglt, har samgongan arvaði H-bygningin, sum í veruleikanum er byggigøla av teimum heilt stóru.

Um dagarnar hevur samgongan eisini lagt fyri tingið nýggjan veðurlagspolitikk. Heldur ikki her kann Javnaðarflokkurin gera av, um hann vil vera við ella ikki.

Eingin realpolitikkur
Aftaná at hava eygleitt Javnaðarflokkin í hálvtriðja ár í Løgtinginum má staðfestast, at flokkurin ikki førur realpolitikk.

Aksel Johannesen sigur, at útreiðslurnar eru vaksnar ov nógv. Her eru vit samdir, men tá formaður Javnaðarfloksins verður spurdur, hvar sparast skal, fæst einki svar uttan, at skattir og avgjøld á vinnuna skulu hækkast.

Samstundis sum formannsval var í Fólkaflokkinum, boðaði Aksel Johannesen aftur frá, at hann ikki vil samstarva við Fólkaflokkin.

At hann heldur vil halda fast við produseraðan blokkpolitikk, har hann grevur politiskar veitir og soleiðis ger skilnað millum fólk, innan- sum uttantings.

Soðið tunt
Men hetta avdúkar, at politiska soð javnaðarmanna er serstakliga tunt. Høvuðsboðskapurin er ikki politiskt samstarv og skilagóðar loysnir, men heldur ráksnúgvin tingmál, har bert ræður um at bera á torg mál, sum skulu tekkja partar av veljarafjøldini, men sum ikki hava kjølfesti í veruliga gerandisdegnum.

At formaður Javnaðarfloksins hevur sum aðalmál at vera politiskur rennugravari, er hansara val. Gamalt er tó, at grevur tú veitir til onnur at snáva í, kanst tú sjálvur kann enda í teirri veitini, ætlað er øðrum.

Sami sum altíð
Fólkaflokkurin hevur í fleiri umførum havt gott samstarv við Javnaðarflokkin, har flokkarnir báðir hava framt hópin av góðum málum, landinum at gagni.

Hugsjónarliga er Fólkaflokkurin tann sami sum altíð. Fúsur til samstarv, har samstarvsflokkarnir lata og fáa so haldgóður politikkur spyrst burturúr.

Hesa kósina halda vit fast við, eisini í gevandi samstarvi við Javnaðarflokkin.

Christian Andreasen, formaður Fólkafloksins

Fíggjarlógin fer væntandi at hava hall í 2023. Landsstýrið ætlar tí at fremja átøk næstu árini, soleiðis at avlop verður aftur í fíggjarlógini fyri 2025.

Landsstýrið hevur í dag lagt játtanarkarmarnar fyri fíggjarárið 2023 fyri Løgtingið. Karmarnir fevna eisini um árini fram til 2027.

Endamálið við játtanarkørmunum fyri 2023-27 er at vísa mettu og framskrivaðu gongdina í útreiðslum og inntøkum landsins næstu 5 árini við galdandi lóggávu og verandi virksemisstigi.

Landskassin hevði hall í 2020, avlop í 2021 og væntandi aftur hall í 2022 og 2023.

Fyri 2023 verður mett, at útreiðslukarmurin verður 6.606,5 mió. kr. Rakstrarútreiðslurnar verða 6.056,5 mió. kr., og løguútreiðslurnar verða 550,0 mió. kr. Inntøkukarmurin verður mettur til 6.484,0 mió. kr. Framskrivaða úrslitið verður -122,5 mió. kr. í 2023.

Serliga útreiðslurnar til almannamál og heilsumál fara at vaksa komandi árini. Avbjóðingin er, at framskrivaði inntøkuvøksturin í fíggjarlógini ikki megnar at fylgja við framskrivaða útreiðsluvøkstrinum.

Landsstýrið ætlar tí at gera átøk á útreiðslusíðuni og inntøkusíðuni fyri 30 mió. kr. í fíggjarlógini fyri 2023, soleiðis at úrslitið verður -92,5 mió. kr. Um átøk fyri 30 mió. kr. verða framd stigvíst hvørt árið fram til 2027, verður javnvág og vaksandi avlop frá 2025 og frameftir.

Les meira her

Fíggjarmálaráðið

Tú skalt ikki leita leingi fyri at finna eina ósemju millum føroyingar ella menniskju sum heild. Tað eru deildar meiningar um alt, frá hvønn veg wc-rullan skal venda inni á vesinum, um ananas riggar á pizza, um vit skulu hava ein flatan ella progressivan skattastiga, samhandilin við Russland og ikki at gloyma tey etisku málini, sum stinga djúpt inn í kenslurnar. Alt ósemjur, sum føra til kjak. 

Päivi Räsänen, ein finskur politikari, hevur ta meining, at hjúnabandið er millum mann og kvinnu. Hetta hevur hon borið fram alment í ymiskum samanhangum. Millum annað hevur hon siterað úr Rómverjabrævinum kap. 1, í samband við at fólkakirkjan í Finnlandi stuðlaði “Helsinki Pride”. Hetta bleiv ein av trimum orsøkum til, at finski ríkisadvokaturin legði sak ímóti Päivi fyri “haturstalu ímóti samkyndum”.

Tað er ræðandi, at ein kvinna sum Päivi blívur ákærd fyri haturstalu, tá hon á erligan og siðiligan hátt greiðir frá sínum sjónarmiðum. Hennara útsagnir botna á ongan hátt í hatri. Hetta málið gruggar spælireglurnar í demokratiska vesturheiminum, tí tað kann ikki vera rætt, at vit saksøkja tey, sum vit eru ósamd við.

Nú dómur er feldur í rættarmálinum er gleðin stór. Päivi vann rættarmálið. Hetta er ikki bara ein persónligur sigur fyri Päivi, men ein stórur sigur fyri talufrælsi í Skandinavia og í vesturheiminum. 

Latið okkum ongantíð taka talufrælsi fyri givið.

Kelda: https://idag.no/nyheter/verden/kun-pa-nett/na-har-dommen-falt/19.39105 

Steffan Klein Poulsen, 
Løgtingsmaður fyri Miðflokkin

Sólvit E. Nolsø, landsstýrismaður í almannamálum, hevur  í dag og í gjár verið á norðurlendskum ráðharrafundi í Stavanger í Noreg.

Norðurlendsku ráðharrarnir í almannamálum umrøddu m.a. hvussu londini arbeiða við at fáa fleiri ung í arbeiði, í útbúgving og at taka lut í samfelagnum, sum heild, og hvussu norðurlendska samstarvið kann styrkja londini at gerast betur at møta vaksandi avbjóðingunum, sum eru á hesum økinum.

Sólvit E. Nolsø, landsstýrismaður, vísti m.a. á, at vit í Føroyum ikki hava somu avbjóðingar við arbeiðsloysi millum ung, men vit hóast hetta síggja somu tendensir, sum í hinum londunum, við at fleiri ung hava vánaliga sálarheilsu og at fleiri ikki fullføra miðnámsútbúgvingar. Samstundis hava Føroyar, sum eitt lítið land, ikki nóg fjølbroytt tilboð til at lofta ungum, sum stríðast við ymsum avbjóðingum. Arbeitt verður við at styrkja fyribyrgjandi og tvørgeiraliga arbeiðið fyri at forða fyri, at ung detta niðurmillum.

Almannamálaráðið

Eldraøkið er á breddanum, og trupulleikarnir við starvsfólkatroti eru stórir. Sum virkandi leiðari við 11 ára leiðsluroyndum, so undrar tað meg, at tað er so torskilt at síggja, hvat ið skal til fyri at rekruttera starvsfólk og til at lyfta fakligheitina og harvið kvalitetin og effektivitetin.

“Vælferð í vanda” og ráðstevnan “Støðan á eldraøkinum” eru 2 tiltøk, sum settu fokus á trupulleikarnar: komandi 10 árini veksur talið av føroyingum yvir 80 ár við 46%, frá 2.400 til 3.500. Yngru ættarliðini eru smá = færri starvsfólk til fleiri brúkarar. Miðalaldurin á starvsfólkunum er høgur, 50 ár fyri heilsuhjálparar.

Á ráðstevnuni kom framm, at ætlanin er at broyta heilsuhjálparaútbúgving frá at taka 15 mðr. til 17 vikur við ástøði, uttan praktikk, fyri ófaklærd, sum arbeiða á økinum. Hetta er váttað av leiðaranum á Heilsuskúlanum í einari viðmerking til ráðstevnuna í miðlunum. Tað sigst, at næmingarnir skulu fáa løn hesar 17 vikurnar, prógv sum heilsuhjálparir og somu løn sum tey, sum hava útbúgvingina uppá 15 mðr. eftir lokna útbúgving. Hetta kann skapa trupulleikar og ónøgd hjá teimum við tí longru útbúgvingini.

Eg havi royndir sum leiðari við ábyrgd fyri útbúgving innan eldraøkið undir líknandi verkætlanum í Danmark, og tað var ikki nøkur “succes” fyri fakligheitina ella kvalitetin. Ein slík útbúgving skapar fleiri trupulleikar, sum leiðarir og starvsfólk mugu brúka tíð (sum tey ikki hava) uppá at loysa. Sjúkrarøktarfrøðingar velja møguliga eldraøkið frá av tí, at fakligheitin verður ov lág.

Í dag nevndi eg ætlaðu broytingina av heilsuhjálparaútbúgvingini fyri starvsfólkunum, sum vóru til arbeiðis. Reaktiónin var klár: “Tað meinar tú ikki, tað má ikki henda!”

Eg eri samd. Latið okkum gera loysnir, sum steðga skrúvuni uttan enda, har eldraøkið er royndarklútur fyri tiltøkum, sum í síðsta enda ikki handla um at økja kvalitet, fakligheit og effektivitet. Arbeiðspláss og skúlar skulu eggja ófaklærdum at fara undir útbúgvingar, sum framtíð er í, sum tey kunnu velja sum lívsstarvs- og karrieruleið. Vit hava 6 ung, røsk ófaklærd starvsfólk, og 3 teirra hava valt at lesa til
sjúkarøktarfrøðing. Tað gevur meining.

Á ráðstevnuni varð sagt: “Tit fáa ikki kvalitet fyri discountprís”. So einfalt kann tað sigast. Eitt veruligt lyft av eldraøkinum krevur langsiktaðar íløgur, sum favna økið frá fleiri vinklum.

Hægri løn, so hon er at liva fyri, løn undir (verandi) útbúgving, hetta er gjørligt í privatu vinnuni, sum t.d. hjá vaksnum handverkaralærlingum, sum kunnu fáa vanliga løn í lærutíðini. Hetta – saman við viljatil at nýhugsa Heilsuskúlan, t.d. við “campus”/deild norðanfjørðs, sum Heilsuskúlin í Hovi “eigur” (uppskot frá borgarstjóranum í Vága kommunu) – fer at gera heilsuútbúgvingarnar nógv meira “attraktivar” og lættari atkomiligar, vælferðartøkni til at lætta um tær tungu uppgávurnar osfr.

Møguleikarnir eru nógvir, og betri er at finna røttu loysnina enn løttu loysnina.

NB. Henda grein setur einans orð á míni persónligu sjónarmið um evnið og ikki sum umboð fyri mítt arbeiðspláss

Mona Maria úr Fugloy
​

Regeringens import af en afrikansk pirat til Danmark har kostet de danske skatteydere 4,2 millioner kroner på blandt andet bevogtning, fly, transport og hotel.

Det er i mine øjne et ekstremt spild af danskernes skattekroner. 

Derfor har jeg nu kaldt justitsministeren i samråd. 

Hele 14 politifolk blev sendt til Afrika for at bevogte den indlagte pirat, og herhjemme har politiet brugt omkring 1.400 timer på efterforskning af sagen.

Det er fuldstændig vanvittigt, hvilket jeg allerede sagde tilbage i januar, da det blev annonceret, at regeringen ville importere den etbenede pirat hertil.

Regeringens forberedelse af fregatten Esbern Snares indsats i Guineabugten var udtryk for den totale inkompetence.

Man sendte danske soldater ud på mission mod pirater uden nogen aftale om aflevering af fanger og mistænkte pirater til de lokale myndigheder.

Det var at falde vores egne soldater i ryggen, og det var langt ud over kanten for ansvarlig regeringsførelse.

Nu skal vi danskere så trækkes med piraten, der kommer til at leve med et dansk sundhedsvæsen til sin disposition og på livslang forsørgelse.

Vi har ingen udsigt til at slippe af med ham igen, men selvom skaden er sket, må regeringen stå til ansvar for dens handlinger.

Derfor vil jeg blandt andet kræve justitsministeren svar på, om han mener, det er hensigtsmæssigt, at vi har internationale forpligtelser, der leder til denne situation.

For politikere må og skal ikke have lov til at vaske hænder med henvisning til internationale forpligtelser, når de i den grad spilder danskernes skattekroner.

Pernille Vermund, 16-03-2022

Danska Løgmálaráðið hevur nú mett løgfrøðiútbúgvingina á Fróðskaparsetri Føroya ájavnt við løgfrøðiútbúgvingar frá donskum universitetum.

Hetta merkir, at løgfrøðingar, ið eru útbúnir á Fróðskaparsetrinum, og hava tikið bæði bachelor og master, fáa atgongd til lógarbundin størv sum dómarar, ákærarar og advokatar á jøvnum føti við løgfrøðingar við siðbundnu donsku útbúgvingini.

Tá føroyska rættargangslógin bleiv broytt í 2019, varð ásett í viðmerkingunum, at ein føroysk løgfrøðiútbúgving skal metast ájavnt og geva somu rættindi, um hon er sambærilig við løgfrøðiútbúgving frá donskum universiteti.

Eftir drúgt samskifti millum føroyskar og danskar myndugleikar er javnlíkameting av útbúgvingini sjálvari og meting av góðskutryggingarskipanini á Fróðskaparsetrinum nú framd. Síðan hevur Løgmálaráðið tikið avgerð um, at útbúgvingin á Fróðskaparsetrinum skal metast javnsett við útbúgvingar á donskum universitetum.

”Talan er um eitt ómetaliga týdningarmikið stig fyri Føroyar og fyri Fróðskaparsetur Føroya. Hetta fer at hava við sær, at Fróðskaparsetrið í enn størri mun enn áður fer at styrkja sína støðu sum fremsti vitanarstovnur, føroyska samfelagnum til frama”, sigur Jenis av Rana, landsstýrismaður.

Uttanríkis- og mentamálaráðið

Dagurin í dag er  ein góður og lívsjáttandi dagur,  tá eitt samt løgting   tók undir við uppskotinum um at gera  broytingar   í løgtingslógini  um dagpening vegna sjúku. Við broytingunum vera fíggjarligu umstøðurnar  hjá m.a. langtíðarsjúkum bøttar munandi.
 
Tað hevur ligið mær tungt á hjarta at betra um umstøðurnar hjá teimum sum eru hart rakt av sjúku.  Í hesum førinum  teim langtíðarsjúku, tí hesi eru  meir útsett fyri at  koma í fíggjarligar trupuleikar, sum stein omaná byrðu.
 
Eisini verður  generella tíðarskeiðið, har dagpeningur vegna sjúku kann verða veittur,  longt úr 40 vikum heilt upp til 52 vikur. Hetta  fer at verða ein  sera ein góð hjálp hjá fleiri.
 
Í teimum førum har  talan er um álvarsliga sjúku,  har tað ikki kann staðfestast  um  sjúkan er varandi, kann dagpeningaskeiðið verða longri enn 52 vikur.   Eisini  hjá persónum sum eru í viðgerð,  har sannlíki er fyri, at persónurin aftur vinnur arbeiðsføri, kann dagpeningatíðarskeiðið verða longri enn 52 vikur.

Dømi um hetta kann vera  ein persónur, sum  verður raktur av krabba og skal ígjøgnum eina drúgva krevjandi viðgerð.  Her kann sjúkralegan gerast meir enn bæði 40 og 52 vikur.   Her  verður nú dagpeningur veittur so leingi persónurin er sjúkur,  ella inntil  hann verður fevndur av aðrari skipan.
 
Broytingin roynir at byrgja upp fyri,  at tann sum  verður raktur av sjúku, ikki eisini skal  koma í fíggjarligt óføri, sum  stein omaná byrðu.
Broytingar,  fevna m.a., eisini um at, tey við útsettari pensjón fara at fáa rætt til dagpening í samband við sjúku. Tað hevur týdning, at vit eggja teimum eldru at arbeiða. Tí er eisini neyðugt, at vit skipa karmarnar fyri tey, sum útseta fólkapensjónina.

Fólkaflokkurin er ein sosialur flokkur eisini.

Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur
løgtingslimur

Jenis av Rana, landsstýrismaður í uttanríkismálum, hitti í gjár, 3. marts, ES nevndarlimin í handilsmálum, Valdis Dombrovskis á videofundi.

Syrgiliga støðan í Ukraina varð umrødd, og ES nevndarlimurin fegnaðist um fráboðanina um, at landsstýrið tekur undir við revsitiltøkunum hjá ES.

Teir viðgjørdu eisini ynskið hjá landsstýrinum um eitt styrkt handilssamstarv við ES, og kenda málið um at tryggja føroyskum framleiðarum og útflytarum betri marknaðaratgongd til ES marknaðin fyri virkaðar fiskavørur.

At enda greiddi landsstýrismaðurin frá ynskinum hjá landsstýrinum um at menna eitt sterkari og meiri fjøltáttað samstarv við ES. Valdis Dombrovskis staðfesti, at ES virðismetir samstarvið við Føroyar, og at Føroyar eru ímillum mest týðandi útflytararnar av fiskavørum til ES, umframt at ES sinnað at umrøða, hvussu handilssáttmálin kann mennast komandi árini.

Landsstýrismaðurin fegnast um samstarvið við ES.

”Føroyar hava longu tætt og fjølbroytt handilssamstarv við ES, sum kann mennast uppaftur meira. Hetta er eisini ein partur av ætlanini at tryggja eitt nútímans og virkið samstarv við Evropasamveldið á øðrum økjum,” segði Jenis av Rana, landsstýrismaður, eftir fundin.

Uttanríkis- og mentamálaráðið

Móttøka hevur verið í Tinganesi í dag kl. 13.30, har løgmaður hevur sett Una Rasmussen, Norðragøta, sum nýggjan landsstýrismann í fíggjarmálum fyri Fólkaflokkin. Uni Rasmussen verður somuleiðis varaløgmaður.

Løgmansskrivstovan